જેમ્સ વેબ્બ સ્પેસ ટેલિસ્કોપ (ભાગ- 1)

અમેરિકાના ડો પેમેલા ગે અને કેનેડાના શ્રીમાન ફ્રેઝર કેન સાથે મળી છેલ્લા સોળ વર્ષથી, “એસ્ટ્રોનોમી કાસ્ટ” (Astronomy Cast) ના નામથી એક પોડકાસ્ટ પ્રસારિત કરે છે. પોડકાસ્ટમાં, ખગોળ તથા અંતરિક્ષને લગતા સમાચાર તથા તે ક્ષેત્રના બીજા રસપ્રદ પાસાની સાપ્તાહિક ચર્ચા થાય … Continued

પલ્સાર- ખગોળશાસ્ત્રની સ્વિસ-આર્મી-નાઇફ

વર્ષ ૨૦૧૭માં આ વેબસાઇટ પર પલ્સારનો ઉપયોગ કરી ગુરૂત્વાકર્ષણ તરંગ શોધવા વિષે એક લેખ પ્રકાશિત થયો હતો. આજે પાંચ વર્ષ બાદ ખગોળશાસ્ત્રમાં પલ્સારના વિવિધ ઉપયોગ પર નજર નાખતા એવું પ્રતિત થાય છે, જાણે તે ખગોળશાસ્ત્ર માટે સ્વિસ-આર્મી-નાઇફની ગરજ સારે છે   

નાસાનું “લગે-રહો” મંગળ-યાન : પર્સીવિઅરન્સ (Perseverance)

આજથી આશરે 30 માસ પહેલાં, વર્ષ 2018માં આપણે મંગળ ગ્રહની માટીના નમૂના પૃથ્વી પર લાવવાના મહત્વકાંક્ષી અંતરિક્ષ પ્રોજેક્ટની વાત કરી હતી. તે લેખમાં દર્શાવ્યા અનુસાર આખો પ્રોજેક્ટ એક રીલે રેસને મળતો આવે છે. હવે આ દોડનો પહેલો ખેલાડી પોતાના લક્ષ પર પહોંચવાની તૈયારીમાં છે. આજે આપણે આ દોડ-વીર વિષે વાત કરીશું

એલન મસ્કનું સ્ટારલિન્ક- વરદાન કે અભિશાપ?

વિશ્એવની સૌથી મોટી લન મસ્કની સ્ટારલિન્ક ઉપગ્રહ શૃંખલા આજ-કાલ સમાચારમાં છે. પોતાની નવિનતા માટે અને તેને કારણે ઉભાથનાર સંભવિત ભયસ્થાન માટે.

ઉલ્કાપાતથી બચવાની ટેકનોલોજી – નાસાનું ડાર્ટ મીશન

ધરતીકંપ, જ્વાળામુખી, વાવાઝોડું કે ઉલ્કાપાત જેવી કુદરતી આપત્તિને સંપૂર્ણ રીતે ટાળવાની ટેકનોલોજી માનવજાત પાસે હજુ સુધી નથી. નાસાનું DART -ડાર્ટ મીશન આ ઉણપને દૂર કરવા સજ્જ થઇ રહ્યું છે.

ચંદ્રયાન-૨ના લેન્ડરની નિષ્ફળતા- ISROની ચેલેન્જર ઘડી

ચંદ્રયાન-૨ના લેન્ડરના ચંદ્ર પર ઉતરાણની ઘટનાનું જીવંત પ્રસારણ તથા તેની નિષ્ફળતા બાદ ભારતની જનતાના પ્રતિભાવ તે બન્ને આપણી પરિપક્વતાની નીશાની છે. હવે જરૂર છે નિષ્ફળતાનું મૂળ કારણ શોધી કાઢવાનું. આ કાર્ય એક ઉચ્ચ સ્તરની નિષ્પક્ષ સમિતિ જ કરી શકે

નાસાના અંતરિક્ષ યાનને બેન્યુ ઉલ્કા પરથી નમૂના લેવામાં મદદ કરશો?

સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૬માં અમેરિકાની અંતરિક્ષ સંસ્થા નાસા (NASA) નું ઓસાયરસ-રેક્ષ (OSIRIS-REx) યાન પૃથ્વીની નજીક ઘૂમી રહેલી અને તેથી પૃથ્વી માટે જોખમી ગણાતી એવી, લગભગ ૫૦૦ મીટર લંબાઇની બેન્યુ નામની ઉલ્કા પરથી પથ્થર અને ઘૂળના નમૂના લેવા નીકળ્યું હતું. પોતાની બે વર્ષથી … Continued

અવકાશી સઢ અને ઔમુઆમુઆ!

  વીકીપીડીયા ગઇ સદીના વિખ્યાત વૈજ્ઞાનિક કાર્લ સાગાન (Carl Sagan) ની ઓળખ એક ખગોળશાસ્ત્રી, બ્રહ્માંડ-વૈજ્ઞાનિક, અવકાશ-ભૌતિકશાસ્ત્રી, આવકાશ-જીવવૈજ્ઞાનિક, લેખક તથા વિજ્ઞાનને લોકભોગ્ય કરનાર તરીકે આપે છે. શક્ય છે કે હું એકાદ-બે વિશેષણ ભૂલી પણ ગયો હોઉં! ડો. સાગાને બનાવેલી “કોસમોસ” (Cosmos) … Continued

રોઝેટા- એક પ્રવાસ વર્ણન

યુરોપની અંતરિક્ષ સંસ્થા ઇસા (ESA)એ  ગયા બુધવારે  (૨૧ જૂન ૨૦૧૮) જાહેર કર્યું છે કે તેના યાન રોઝેટા (Rosetta) એ મિશનના અંતિમ ચરણમાં સન ૨૦૧૬માં  ઝડપેલી છબી સાથે યાનની  યાત્રા દરમ્યાન ભેગી થયેલી બધી છબીનો સંગ્રહ હવે ઇસાના છબી-સંગ્રહમાં ઉપલબ્ધ છે. … Continued

સૌર-મંડળમાં જીવનના દાવેદાર

    પૃથ્વી સિવાય સૌર-મંડળમાં જીવન હોવાની સંભાવના સૌથી વધુ ક્યાં છે?  મોટા ભાગના માણસોની પ્રતિક્રિયા? “કેવો બેહૂદો પ્રશ્ન! અલબત, મંગળ ગ્રહ પર!” આપણે મંગળ પર જીવનની સંભાવના તથા તેને લગતા સંશોધનથી એટલા તો ટેવાઇ ગયા છીએ કે મંગળ ગ્રહનું … Continued