મધ્યાહ્નનો પડછાયો

સહ-લેખક : શ્રી સી. એમ. નાગરાણી   બધા જાણે છે કે પડછાયાની લંબાઇ સવારે તથા સાંજે વધારે હોય, મધ્યાહ્ને ઓછી. કેટલી ઓછી?  ધ્યાન  થી જોતાં ખ્યાલ આવે છે કે બપોરના પડછાયાની લંબાઇ ઋતુ પ્રમાણે બદલાતી રહે છે. જો તમે પૃથ્વીના … Continued

આગલો પડાવ- સૂર્ય!

છેલ્લા છ દશક માં માનવ-સર્જિત અંતરિક્ષયાન આપણા સૂર્ય-મંડળના બધા જ સભ્યો – ગ્રહ, ગૌણ-ગ્રહ, ધૂમકેતુ કે પછી ઉલ્કા- ની ખૂબ નજીક થી ખોજ કરી આવ્યા છે, અથવા કરી રહ્યાં છે. બાકી રહ્યો છે માત્ર સૂર્ય પોતે! સન ૧૯૬૨ ના ઓરબીટીંગ-સોલાર-ઓબઝર્વેટરી … Continued

હૃદયના સ્ટેન્ટનો નવો ઉપયોગ

લકવા જેવા મગજ તથા કરોડરજ્જુના રોગના દર્દી મગજના આદેશ પ્રમાણે શરીરના અવયવનું હલન-ચલન કરી શકતાં નથી. આવા દર્દીની મદદ માટે ઘણા સમયથી ઇજનેરો કૃત્રિમ અવયવ, જેને બાયોનિક-એક્ષોસ્કીલેટોન (Bionic Exoskeleton)   કહે છે, તેનો વિકાસ કરી રહ્યા છે. અમેરિકાની એક કંપની તો … Continued

પૃથ્વી ના ચમકારે બાહ્ય ગ્રહ નો અભ્યાસ?

દૂર-સંવેદન (Remote Sensing- રીમોટ સેન્સીંગ) ઉપગ્રહ જ્યારે અંતરિક્ષ માં થી સાગર અથવા મોટા સરોવર ની છબી લે ત્યારે છબી માં  ઘણી વખત સૂર્ય ના પ્રતિબિંબ ના કારણે ખૂબ પ્રકાશિત ચમકાર (Glint – ગ્લીંટ) જોવા મળે છે. આ ઘટના ખૂબ સામાન્ય … Continued

ઇસરો નું નવું રોકેટ

લેખક : શ્રી સી. એમ. નાગરાણી   ભારતીય અંતરિક્ષ સંશોધન સંસ્થા (Indian Space Research Organisation- ISRO ), જે ટૂંક માં ઇસરો તરીકે ઓળખાય છે, તેના સૌ થી શક્તિશાળી રોકેટ GSLV-Mk-III નું પ્રથમ ઉડ્ડયન જૂન માસ ના પહેલા સપ્તાહ માં નિર્ધારિત … Continued

અજાયબ ઓક્ટોપસ

જ્યારે કોઇ સમાચાર એકસાથે બે સ્વતંત્ર, પ્રતિષ્ઠિત જગા એ થી મળે, ત્યારે તેનુ મહત્વ વધી જાય છે. સ્પેસ ડેઇલી (Space Daily) વેબ-સાઇટ ના એપ્રિલ ૧૦, ૨૦૧૭ ના અંક તથા સાયન્ટીફિક અમેરિકન (Scientific American ) સામાયિક ના એપ્રિલ ૧૪, ૨૦૧૭ ના … Continued

કેસ્સીની ની છેલ્લી સફર

સન ૨૦૦૪ થી શનિ ગ્રહ ની કક્ષા માં ઘૂમી રહેલ કેસ્સીની (Cassini) અંતરિક્ષ યાન હવે તેના દિલ-ધડક છેલ્લાં ખેલ માટે તૈયાર થઇ રહ્યું છે. ૨૦ વર્ષ પૂર્વે પૃથ્વી થી ઉપડેલા યાન માં હવે ઇંધણ લગભગ ખલાસ થવા માં છે નાસા … Continued

ન્યુ હોરાયઝન્સ તેના આગલા પડાવ તરફ!

  નાસા નું ન્યુ હોરાયઝન્સ ( New Horizons) અંતરિક્ષયાન તેના મુખ્ય લક્ષ પ્લુટો ની ખોજ પરિપૂર્ણ કરી આગળ નીકળી ગયું છે. અંતરિક્ષ વિજ્ઞાન ની વેબ સાઇટ સ્પેસ ડેઇલી ના ૪ એપ્રિલ ૨૦૧૭ ના અંક માં પ્રસિધ્ધ થયેલા અહેવાલ પ્રમાણે ન્યુ … Continued